Kartka z polskiego kalendarza: niedziela, 29 kwietnia 2007 roku
Piotr Szubarczyk
Mija 15 lat od śmierci wybitnego polskiego kapłana – Księdza Arcybiskupa prof. dr. hab. Kazimierza Majdańskiego (1 III 1916 †29 IV 2007). Był zarówno kapłanem, jak i wybitnym naukowcem, który swe zainteresowania skupiał na problemach rodziny przeczuwając, że będzie narastało jej zagrożenie.
Przeszedł przez wojenną Golgotę księży katolickich z całej Europy – niemiecki KL Dachau. Nie zmieniło to jego pogodnego usposobienia i zawierzenia Bogu, ale te doświadczenia towarzyszyły mu zawsze w pracy duszpasterskiej i w pracach naukowych. Brakuje nam jego mądrej, dojrzałej refleksji.
Biogram Księdza Arcypiskupa ze strony www.katedra.szczecin.pl (opracował D. Bazyluk)
Ksiądz Arcybiskup prof. dr hab. Kazimierz Majdański urodził się 1 marca 1916 w Małgowie, na ziemi kaliskiej, jako trzynaste dziecko Józefa i Rozalii Majdańskich.
W 1934 wstąpił do Wyższego Seminarium Duchownego we Włocławku, gdzie był uczniem ks. Stefana Wyszyńskiego, późniejszego Prymasa Tysiąclecia.
Po wybuchu II wojny światowej, jako alumn VI roku został 7 listopada 1939 aresztowany przez Gestapo – razem z wszystkimi obecnymi w Seminarium profesorami i klerykami oraz wielu włocławskimi księżmi, z biskupem Michałem Kozalem na czele.
Był więziony we Włocławku, w Lądzie nad Wartą, w obozach koncentracyjnych: Sachsenhausen (numer obozowy 29.655) i Dachau (numer obozowy 22.829), gdzie został poddany zbrodniczym doświadczeniom pseudomedycznym.
Ocalał, doczekał wyzwolenia obozu 29 kwietnia 1945, przypisywanego przez kapłanów polskich wstawiennictwu św. Józefa, któremu zawierzyli swoje ocalenie.
Kazimierz Majdański wraz z grupą profesorów i alumnów udał się do Paryża, gdzie 29 lipca 1945 otrzymał święcenia kapłańskie z rąk biskupa włocławskiego Karola Radońskiego.
W latach 1946-49 odbył studia na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu we Fryburgu Szwajcarskim, uwieńczone w 1949 doktoratem z teologii moralnej.
Po powrocie do kraju (1949) był wikariuszem parafii katedralnej we Włocławku, potem (1949-50) zastępcą red. naczelnego „Ateneum Kapłańskiego” (1950-67), wykładowcą Wyższego Seminarium Duchownego we Włocławku i jego rektorem (1952-57).
W latach 1956-75 był red. naczelnym „Ateneum Kapłańskiego”. Nadał pismu nowy kształt. Wśród podejmowanych zagadnień ważne miejsce zajęła problematyka małżeńska, rodzinna i soborowa. Współpracowało z „Ateneum” około 400 autorów [!], wśród nich kilkudziesięciu wybitnych teologów z zagranicy.
W 1956, z polecenia Episkopatu Polski, organizował Duszpasterstwo Służby Zdrowia i kierował nim. Współorganizował Duszpasterstwo Rodzin. Przewodniczył przygotowaniom programu duszpasterskiego VII roku Wielkiej Nowenny przed Millenium Chrztu Polski. Od 1958 był członkiem Komisji Maryjnej Episkopatu Polski.
W 1962 mianowany biskupem pomocniczym we Włocławku. Sakrę biskupią otrzymał 24 marca 1963 z rąk Prymasa Tysiąclecia.
Brał aktywny udział w pracach II Soboru Watykańskiego. Uczestniczył w sympozjach biskupów europejskich oraz licznych międzynarodowych sympozjach i kongresach.
Od 1975 był członkiem Watykańskiego Sekretariatu dla Niewierzących. Zorganizował w Polsce Komisję Episkopatu do Spraw Dialogu z Niewierzącymi i jej przewodniczył. Był też wiceprzewodniczącym Komisji Iustitia et Pax oraz Komisji do Spraw Duszpasterstwa Rodzin.
Interesował się w sposób szczególny problematyką rodzinną w Polsce i w świecie – zarówno jako wykładowca i redaktor, jak i duszpasterz. Współpracował w tej ważnej dziedzinie z kard. Karolem Wojtyłą.
Od 1969 podjął pracę naukowo-dydaktyczną w Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie, prowadząc wykłady w zakresie teologii znaków czasu, teologii małżeństwa i rodziny, nauk o rodzinie.
W 1972 uzyskał tytuł doktora habilitowanego, w 1982 profesora.
Na początku lat 70. przygotował projekt Instytutu Teologii Pastoralnej. Opracował program dla założonego 29 kwietnia 1975 interdyscyplinarnego Instytutu Studiów nad Rodziną ATK, pierwszej tego rodzaju placówki naukowej. Do 1993 był jego dyrektorem i przewodniczącym rady naukowej. Dzięki jego staraniom, w oparciu o doświadczenia Instytutu został oficjalne uznany w programie studiów wyższych w Polsce kierunek nauka o rodzinie.
W 1980 powołany przez Jana Pawła II na wiceprzewodniczącego i sekretarza Watykańskiego Komitetu do Spraw Rodziny. Kierował przygotowaniami Synodu Biskupów o rodzinie w 1980. Brał aktywny udział w jego pracach i w utworzeniu nowego dykasterium watykańskiego: Papieskiej Rady do Spraw Rodziny. W latach 1981-93 był członkiem jej prezydium.
Jako były więzień niemieckich obozów zagłady przewodniczył sekcji badań historycznych nad stratami Kościoła katolickiego w okresie II wojny światowej. W 1970 przedstawił Pawłowi VI i Watykańskiemu Sekretariatowi Stanu memoriał na temat strat duchowieństwa polskiego w niemieckich obozach koncentracyjnych.
Był przez wiele lat przewodniczącym Komitetu Księży Polskich – byłych Więźniów Obozów Koncentracyjnych. W 1970 zorganizował ich pielgrzymkę szlakiem obozów do Rzymu na 50-lecie święceń kapłańskich Pawła VI i 25-lecie wyzwolenia tych obozów. Był inicjatorem Kaplicy Wdzięczności i Męczeństwa w Sanktuarium Kaliskim (1970), doprowadził w 1972 do umieszczenia na terenie KL Dachau tablicy upamiętniającej straty polskie w tym obozie.
W 1975 składał w Monachium zeznania w procesie byłego obozowego lekarza niemieckiego, dr. H. Schütza, szefa „stacji doświadczalnej” w Dachau.
1 marca 1979 Jan Paweł II mianował go biskupem ordynariuszem diecezji szczecińsko-kamieńskiej. W centrum diecezjalnego programu duszpasterskiego Ksiądz Biskup postawił rodzinę – środowisko miłości i życia.
W 1981 erygował Wyższe Seminarium Duchowne w Szczecinie. Zabiegał o stałą formację kapłanów: duchową i intelektualną.
Zapoczątkował w 1983 fundację Karmelu Miłości Miłosiernej w Szczecinie.
Troszczył się o posługę w diecezji zgromadzeń zakonnych, przyczynił się do powrotu dominikanów i franciszkanów. Sprowadził Siostry Misjonarki Miłości, przyjął do diecezji powstające zgromadzenie Sióstr Uczennic Krzyża.
W 1986 założył Instytut Świecki Życia Konsekrowanego Świętej Rodziny, oddany posłudze rodzinom.
Troszczył się o obecność w diecezji i rozwój ruchów i wspólnot służących formacji katolików świeckich.
Utworzył Diecezjalny Dom Rekolekcyjny. Stworzył Dom Matki Samotnej i powołał parafialne grupy Miłosiernych wobec Najmniejszych.
Na skutek usilnych starań Księdza Biskupa, doszła do skutku (11 czerwca 1987) wizyta Jana Pawła II w Szczecinie.
Troszczył się o rozwój nauki na Pomorzu Zachodnim, utrzymując stałe kontakty z przedstawicielami uczelni szczecińskich, podejmując starania o utworzenie Uniwersytetu, przeciwdziałając likwidacji Wyższej Szkoły Morskiej, zakładając w Szczecinie filię Instytutu Studiów nad Rodziną.
Otaczał troską duszpasterską ludzi pracy, którzy przeżywali trudne chwile prześladowań, a jednocześnie nadzieje związane z NSZZ „Solidarność”. Pomagał robotnikom w ich wysiłkach i opiekował się nimi w okresach represji i internowania.
Zabiegał o przyszłość szczecińskich portów i o śródlądowy tor wodny.
Erygował 74 nowe parafie, zabiegał o odbudowę zrujnowanych świątyń. Zreorganizował kurię biskupią. Dzięki wysiłkom Ordynariusza diecezja została podniesiona (1992) przez Jana Pawła II do rangi archidiecezji i metropolii.
W 1992 Ojciec Święty zwolnił 76-letniego Księdza Biskupa z obowiązków pasterza diecezji i mianował go arcybiskupem ad personam.
Ksiądz Arcybiskup był doktorem honoris causa Uniwersytetu Szczecińskiego (1992) i honorowym obywatelem Szczecina (1996). Honorowe obywatelstwo przyznały mu również Łomianki (2003), Warszawa (2004), Stargard Szczeciński (2005) i Police (2005). Był odznaczony Orderem Orła Białego (11 listopada 2006). Był autorem ponad 30 książek i kilkuset artykułów w różnych językach.
Odszedł do Pana 29 kwietnia 2007 – dokładnie w 62. rocznicę wyzwolenia KL Dachau i 32. rocznicę powstania Instytutu Studiów nad Rodziną!
