– Barbarzyńcy Alaksandra Łukaszenki zniszczyli kolejny polski cmentarz na Białorusi, zrównano z ziemią nekropolię w Surkontach – napisał w czwartek szef KPRM Michał Dworczyk. Jak zapewnił, polegli odzyskają godne upamiętnienie, a winni zniszczenia cmentarza poniosą konsekwencje.
Wojskowy cmentarz w Surkontach na Białorusi to miejsce, gdzie pochówek znalazło 35 żołnierzy AK i ich dowódca, podpułkownik Maciej Kalenkiewicz „Kotwicz”. To właśnie on dowodził oddziałem AK, który 21 sierpnia 1944 r. stawił czoła 32. pułkowi wojsk wewnętrznych NKWD. W czwartek 25 sierpnia skromny, wojskowy cmentarz polskich żołnierzy przestał istnieć.
O tym, że trwa jego rozbiórka użyciu ciężkiego sprzętu, napisał białoruski dziennikarz Tadeusz Giczan. Informacje o trwającej dewastacji cmentarza podał także portal „Glos znad Niemna”.
„Według uzyskanych przez nas informacji, dewastacja cmentarza przypomina zakrojoną na szeroką skalę operację specjalną. Drogi do miejsca, w którym odbywa się akt barbarzyństwa są blokowane przez milicję. A oburzeni miejscowi mieszkańcy, próbujący zarejestrować popełnianą zbrodnię są straszeni więzieniem. To jest też powód dla którego jak dotąd nie udało się zrobić zdjęcia tego dziejącego się niewyobrażalnego dla XXI wielu bestialstwa” – komunikował. Wieści szybko zostały skomentowane w Polsce.
„Barbarzyńcy A. Łukaszenki zniszczyli kolejny polski cmentarz na Białorusi. Zrównano z ziemią nekropolię żołnierzy AK, którzy zginęli w walce z sowietami w 1944 r. w Surkontach. Polegli odzyskają godne upamiętnienie – to kwestia czasu. Winni poniosą konsekwencje. Chwała Bohaterom!” – napisał na Twitterze Michał Dworczyk.
Będzie odwet, ale jaki?
Informacje o dewastacji cmentarza żołnierzy AK w Surkontach, potwierdził rzecznik MSZ Łukasz Jasina. „Cmentarz żołnierzy AK w Surkontach jest dewastowany przez służby mińskiego reżimu. Mylą się bardzo ci co myślą, że uda się wykorzenić ludzką pamięć o bohaterach. Reżim zapłaci za te akty barbarzyństwa” – napisał na Twitterze Jasina. W rozmowie z PAP powiedział jednak, że MSZ nie podjęło jeszcze decyzji, jakie kroki podejmie w tej sytuacji wobec strony białoruskiej.
Kolejny raz
W końcu lipca portal „Glos znad Niemna” informował, że władze białoruskie zburzyły pomnik na zbiorowym grobie żołnierzy Armii Krajowej w Stryjówce w obwodzie grodzieńskim.
Wcześniej w Mikuliszkach w obwodzie grodzieńskim zrównana z ziemią została kwatera żołnierzy AK, poległych w 1944 r.; nie pozostał żaden z 22 krzyży postawionych w tym miejscu pamięci. Po reakcji polskiego MSZ, które nazwało to działanie „aktem bestialstwa”, podważającym wzajemne zobowiązania w zakresie ochrony miejsc pamięci, białoruski resort dyplomacji odpowiedział, że w danym miejscu nie ma „zarejestrowanych miejsc pochówku”. Białoruskie media niezależne informowały również o przypadkach zniszczenia innych polskich miejsc upamiętnienia.
Na razie polskie władze ograniczyły się do tradycyjnego „machania szabelką”, ale pozostaje mieć nadzieję, że na tym nie poprzestaną i że działania, które podejmą będą na tyle stanowcze, że przywrócą polskie cmentarze i na tyle dyplomatyczne, że nie pogorszą sytuacji.
